POLSKI ŁAD
Szanowni Państwo,
w dniu 29 października br. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw zawierającą pakiet zmian podatkowych w ramach rządowego programu Polski Ład. Większość zmian wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
Złożoność oraz wielokierunkowość działań podjętych w ramach tzw. Polskiego Ładu może sprawiać, że jego poszczególne elementy nie będą wystarczająco dla Państwa zrozumiałe. Z tego też względu poniżej omawiamy najważniejsze założenia tzw. Polskiego Ładu.
1. Wprowadzenie minimalnego podatku CIT
W uchwalonej przez Radę Ministrów ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw wprowadzona została zmiana dotycząca minimalnego podatku CIT. Podatek wyniesie 0,4 proc. przychodów plus 10 proc. wydatków nadmiarowych. Kwotę zapłaconego za dany rok minimalnego podatku CIT podatnicy będą mogli odliczyć od podatku CIT obliczonego na zasadach ogólnych.
JAKIE PODMIOTY OBEJMIE MINIMALNY PODATEK CIT?
a. spółki, które wykazują straty w działalności operacyjnej,
b. spółki, których dochodowość w koszyku zysków operacyjnych będzie nie wyższa niż 1%.
KOGO NIE OBEJMUJE MINIMALNY PODATEK CIT?
a. podmiotów z branży finansowej;
b. firm o prostej strukturze właścicielskiej, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i które to firmy nie posiadają udziałów w innych podmiotach;
c. firm rozpoczynających działalność (pierwsze 3 lata działalności);
d. dotkniętych nagłym spadkiem przychodów na poziomie 30% lub więcej.
2. Tzw., podatek estoński
W praktyce „estoński CIT” to alternatywny system opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych definiowany w ustawie jako ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (dalej określane jako „ryczałt”). W założeniu istotą ryczałtu jest brak płacenia podatku dochodowego z tytułu prowadzonej działalności aż do momentu, w których dochodzi do wypłaty zysków na rzecz wspólników.
W efekcie, kalkulacja dochodu (wyniku podatkowego) schodzi na dalszy plan a kluczowe stają się faktyczne transfery na rzecz wspólników i podmiotów z nimi powiązanych. W konsekwencji jeżeli:
• Spółka nie dokonuje w ogóle szeroko rozumianych transferów do wspólników albo są one w dopuszczalnym katalogu, o którym szerzej w dalszej części > nie ma obowiązku płacenia CIT.
• Wspólnicy zdecydują się na wypłatę części albo całości zysków nie przekreśla to uzasadnienia dla stosowania ryczałtu > Efektywna stopa opodatkowania wypłacanych zysków będzie niższa niż w przypadku standardowego rozliczenia podatku CIT oraz PIT.
Skorzystać z „estońskiego CIT” będą mogły Spółki kapitałowe (sp. z o.o., S.A. lub P.S.A.) oraz spółki osobowe (sp.k. lub S.K.A), których:
• udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne;
• nie posiadają udziałów (podobnych praw) w innych podmiotach;
• zatrudniają co najmniej 3. Pracowników
• przychody z działalności operacyjnej są wyższe niż przychody pasywne tj.:
→ wierzytelności,
→ odsetki,
→ część odsetkowa raty leasingowej,
→ poręczenia i gwarancje,
→ prawa autorskie/ prawa własności przemysłowej,
→ zbycie i realizacja praw z instrumentów finansowych,
→ z transakcji z podmiotami powiązanymi, gdy nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;
→ złożą do US zawiadomienie o wyborze ryczałtu;
→ przygotowują sprawozdanie finansowe zgodnie z Ustawą o Rachunkowości a nie MSR.
3. Przedmiot opodatkowania ryczałtem.
Przede wszystkim trzeba wskazać, że CIT nie będzie płacony od bieżących dochodów, lecz z tytułu:
• Wypłaty dywidendy (zysku) tj. w związku z wypłatą zysków na rzecz wspólników, od tej części zysków ustalanych zgodnie z ustawą o rachunkowości, które są dystrybuowane.
• Innych niż dywidenda form dystrybucji zysków, w tym m.in.:
→ zysku podzielonego lub przeznaczonego na pokrycie strat, jeżeli straty te powstały w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem;
→ tzw. ukrytych zysków tj. środków przekazanych wspólnikom lub podmiotom powiązanym poprzez: wypłaty odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez wspólnika, darowizny, wydatków na reprezentację, wynagrodzenia powyżej 5-krotności przeciętnego wynagrodzenia;
→ z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika;
• Transakcji reorganizacyjnych (np. połączenia, podziały spółek, przekształcenia) realizowanych w okresie ryczałtu.
• Wejścia w system ryczałtu – z uwagi na zupełnie inne zasady opodatkowania, na wstępie konieczne jest ustalenie różnicy pomiędzy wartością księgową a podatkową aktywów. Różnica ta podlega jednak opodatkowaniu wyłącznie w sytuacji gdy podatnik będzie korzystał z ryczałtu krócej niż 4 lata.
4. Wpływ estońskiego CIT na PIT Wspólników.
Wypłata zysku oznacza obowiązek zapłaty CIT przez spółkę wg stawki 10% lub 20%, a więc wyższej o 1pp niż standardowa. Wspólnik (osoba fizyczna) otrzymujący dywidendę ma jednak prawo do dodatkowej ulgi, tj. obniżenia 19% PIT od dywidendy o odpowiednią część CIT zapłaconego przez spółkę (70% lub 90% zapłaconego CIT zależnie od okoliczności).
W konsekwencji w przypadku dywidendy wypłacanej przez:
• tzw. małego podatnika àPIT od dywidendy jest obniżony z 19% do 10%,
• pozostałych spółek àPIT od dywidendy jest obniżony z 19% do 5%.
Podsumowując ryczałt oznacza realnie brak podatku dochodowego w sytuacji, gdy zyski nie są wypłacane, podczas gdy klasyczny model zawsze oznacza 9% lub 19% podatku niezależnie od tego czy zyski są wypłacane czy też nie. Nawet jeżeli część albo nawet całość zysków jest wypłacana w formie dywidendy, z uwagi na dodatkowe prawo wspólników do obniżenia PIT od dywidendy, efektywna stopa opodatkowania jest aż o kilkanaście punktów procentowych niższa niż w modelu klasycznym.
5. Ryczałt a stawka zdrowotna.
Informujemy, że wraz z prezentowanymi korzystnymi dla przedsiębiorców zmianami dotyczącymi ryczałtu, uchwalone mają być niekorzystne dla przedsiębiorców zmiany prowadzące do wzrostu wysokości płaconych składek zdrowotnych. W konsekwencji, przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, spółek cywilnych, partnerskich jawnych będą zobowiązani do płacenia danin na poziomie w przedziale od ok. 24% do ok 28% uzyskiwanego dochodu i to niezależnie od tego czy zyski reinwestują czy konsumują, tj.:
• 19% PIT od dochodu (stawka liniowa),
• 4,9% składki zdrowotnej od dochodu bez prawa jej odliczenia od PIT,
• 4% daniny solidarnościowej od dochodów pow. 1 mln PLN rocznie.
Efektywna stopa opodatkowania wskazanej grupy przedsiębiorców będzie w każdym przypadku istotnie wyższa aniżeli przedsiębiorcy prowadzącego działalność np. w formie spółki z o.o. i czerpiącego z niej dywidendy.
6. Nowa definicja „zarządu” w odniesieniu do terytorium RP
Nowa definicja „zarządu” stanowi o tym, że podatnik ma zarząd na terytorium Polski między innymi wtedy, gdy na jej terytorium są prowadzone w sposób zorganizowany i ciągły bieżące sprawy tego podatnika na podstawie w szczególności umowy, decyzji, orzeczenia sądu lub innego dokumentu regulującego założenie lub funkcjonowanie tego podatnika lub udzielonych pełnomocnictw, bądź też powiązań w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5. Przy czym, podmioty powiązane to:
a. podmioty, z których jeden wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot,
b. podmioty, na które wywiera znaczący wpływ: ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot,
c. spółki niemające osobowości prawnej i ich wspólników,
d. podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.
7. Tzw. „spółki nieruchomościowe” a ograniczenia w zakresie amortyzacji składników majątku
Projekt ustawy przewiduje ograniczenie amortyzacji podatkowej w tzw. „spółkach nieruchomościowych” do wysokości odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych zgodnie z przepisami o rachunkowości. Koniecznym będzie dokonanie amortyzacji podatkowej dla środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji Środków Trwałych, tj. dla budynków i lokali oraz do wysokości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z tytułu zużycia środków trwałych.
8. Ewidencja
Ustawa przewiduje również obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w formie elektronicznej. Podatnicy PIT oraz podatnicy CIT będą obowiązani do ich przesyłania do Urzędu Skarbowego w okresach miesięcznych lub kwartalnych.
Planowany termin wejścia w/w regulacji to 1 stycznia 2023 r.
9. Tymczasowe zajęcie ruchomości
Powyższe ma polegać na czasowym pozbawieniu zobowiązanego podmiotu prawa do rozporządzania zajętą ruchomością. Funkcjonariusz w toku kontroli celno-skarbowej będzie mógł zająć tymczasowo ruchomości należące do podatnika
Zajęcie ruchomości nie będzie mogło trwać dłużej niż 96 godzin od chwili podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza. Tymczasowe zajęcie ruchomości będzie miało zastosowanie wyłącznie do egzekucji należności pieniężnych objętych tytułami wykonawczymi przekraczającymi łącznie 10.000,00 zł, z tym zastrzeżeniem, że nie będą mu podlegać ruchomości o wartości znacznie przekraczającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej wierzytelności.
10. Transakcje bezgotówkowe a zwrot VAT
Przekroczenie progu 2 mln EURO spowoduje dla podatnika powstanie obowiązku dokumentacyjnego w kolejnym roku podatkowym, bez względu na wysokość osiągniętego przez podatnika przychodu w kolejny roku. Oznacza to, że każdorazowe przekroczenie progu 2 mln EURO przychodów lub kosztów spowoduje konieczność sporządzania dokumentacji, przez co najmniej 2 kolejne lata podatkowe.
11. Spółka holdingowa
Pod pojęciem spółki holdingowej należy rozumieć spółkę, która pod określonymi warunkami będzie mogła korzystać ze zwolnienia z CIT 95% kwoty dywidendy wypłacanej od spółki zależnej oraz pełnego zwolnienia z CIT zysków ze zbycia udziałów/akcji w spółkach zależnych. Planowane rozwiązanie jest kierowane w szczególności do spółek posiadających w portfelu inwestycyjnym udziały wielu spółek zależnych, z których zamierzają uzyskać dywidendę, po czym sprzedać ich udziały podmiotom niepowiązanym. Dodatkowo, zmiana ta może dotyczyć również spółek będących częścią większej grupy kapitałowej, które wypłacają dywidendy spółce dominującej.
12. Tzw. Grupa VAT
Członkami Grupy VAT może być podmiot posiadający siedzibę na terytorium kraju lub nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
W praktyce planowane rozwiązanie ma polegać na tym, że w grupie VAT będzie m.in. brak opodatkowania dostaw towarów i świadczenia usług pomiędzy podmiotami z grupy, ale także możliwość składania zbiorczego JPK_VAT dla całej grupy. W okresie posiadania przez grupę VAT statusu podatnika oraz po utracie przez grupę statusu podatnika, wszyscy jej członkowie będą ponosili odpowiedzialność o charakterze solidarnym za zobowiązania grupy z tytułu podatku VAT.